Breng beweging in wat vastzit.
Wat doe je als ondanks alle goede wil en afspraken de gewenste samenwerking in jouw organisatie, team, netwerk of projectgroep niet tot stand komt? Wanneer het voelt alsof je vastzit in een moeras? Of wanneer bepaalde onderwerpen of situaties hardnekkig terugkeren of ongewenst gedrag zich blijft herhalen?
Herken je dit?
- Er wordt meer over dan met elkaar gepraat.
- Men heeft geen vertrouwen in de leiding.
- De gemaakte afspraken worden steeds niet nageleefd.
- Je team worstelt met haar zichtbaarheid.
- Iedereen heeft zijn eigen idee over wat de belangrijkste doelen en taken zijn van het team (of andere teams).
- Er woedt een machtsstrijd, of er is juist sprake van besluiteloosheid en gebrek aan daadkracht.
-
Men loopt de kantjes ervan af, of teamleden werken juist heel veel over.
- Iedereen mag overal over meedenken en praten.
- Het team lijkt wel als los zand, niemand voelt zich aan iets of iemand anders verbonden.
-
Je team kent een verleden waarbij de leidinggevenden steeds kort blijven en dan weer gaan.
-
Bijna iedereen doet te veel van andermans taken en te weinig van zijn eigen taken.
Herkenbaar? Ik ga graag met je aan de slag, zodat je inzicht krijgt in hardnekkige patronen en dynamieken en we met behulp van laagdrempelige, praktische interventies gaan bijdragen aan de vitaliteit van jouw team (of organisatie, netwerk of projectgroep).
Het team als systeem
Het is helemaal niet gek dat het je nog niet gelukt is om dit op te lossen. We nemen vaak aan dat structurele samenwerkingsproblemen vaak oorzaken hebben die tussen de mensen liggen. Dat maakt het ook logisch dat interventies zich rechtstreeks op individuele teamleden richten. Terwijl de stagnerende samenwerking slechts een effect of symptoom is van een onderliggend probleem dat in het team als entiteit (of systeem) huist. De volgende vragen zijn dan relevant: Kun je het team los zien van de personen? Hoe kun je herkennen dat de team-entiteit, oftewel ‘het systeem’ om aandacht vraagt? Wat is nodig voor een gezond, vitaal team (systeem)?
Hoe zou het zijn als er beweging ontstaat? Dat je team op een ontspannen manier resultaten behaald? Zonder (terugkerende) spanningen en gedoe? Dat jullie met plezier samenwerken en ieder teamlid zijn kennis en vaardigheden kan inzetten en zich kan ontwikkelen.
Daarvoor is het nodig dat je hardnekkige patronen en ‘gedoe’ gaat zien als een alarmbel, die blijft rinkelen totdat iemand onderzoekt wat er aan de hand is.
De vier aspecten van een vitaal Team-systeem, die samen het fundament vormen.
Een plezierig, ‘gezond’ team-systeem tilt ieder op een hoger niveau dan men in zijn eentje zou kunnen bereiken. Een zwak of wankel team-systeem biedt ruimte aan allerlei persoonlijke disfuncties. Dit team-systeem kun je dan ‘ziek’ noemen. Het gaat symptomen vertonen die zichtbaar zijn in de interactie tussen mensen. Kaat (2018) noemt dit symptomen van het team-als-systeem. En niet symptomen van de mensen die nu dit systeem bemensen. Aangezien in het team-systeem de bron hulst.
Een gezond team-systeem is zo beschouwd het fundament waarop constructieve samenwerking kan gedijen.
Deze constructieve samenwerking haalt het beste uit de mensen als persoon naar voren. Omgekeerd zorgt een wankel team-systeem voor spanningen in de relaties, die juist weer een appèl doen op de overlevingspatronen van mensen. Een viertal aspecten draagt eraan bij dat het team-systeem een stevig en gezond fundament vormt (zie figuur hiernaast). Als deze aspecten niet op orde zijn gaat het team diverse symptomen vertonen.
1. Dragend verleden
Ten eerste vormt bij een gezond team het verleden een solide ondergrond. Door het verleden heeft dit team lessen geleerd die behulpzaam zijn voor situaties van vandaag en morgen. Dit staat in schril contrast met een verleden dat steeds weer om aandacht vraagt.
2. Solide bestaansrecht
Een tweede aspect betreft het bestaansrecht van het team. Een gezond en vitaal team heeft een helder, eenduidig en toekomstbestendig bestaansrecht. Niet alleen binnen het team, maar vooral ook buiten het team is glashelder waar dit team voor is en wat er mis zou gaan, als dit team, met deze functies, er niet meer zou zijn. En omdat teams meerdere bestaansredenen kunnen hebben, vraagt dat om keuzes.
3. Logisch team
Een derde pijler van een gezond team betreft de samenstelling. Te gauw wordt ervan uitgegaan dat het organogram de systemische logica biedt. Een team wordt echter gevormd door precies diegenen die echt met elkaar een systeem móeten vormen, omdat ze elkaar nodig hebben voor ‘de klus’ (bestaansreden).
4. Heldere plek
Het vierde aspect dat bijdraagt aan een solide en gezond team betreft de posities. Is helder welke plekken en posities nodig zijn om met elkaar te doen waar men voor is? En zo ja, klopt dat met de huidige situatie?
Een gezond systeem als fundament voor gezonde samenwerking
Een gezond systeem biedt de basis voor gezonde relaties. Een ongezond of wankel systeem zet de onderlinge relaties op scherp.
Als er spanningen zijn tussen teamleden terwijl het systeem ‘op orde’ oftewel ‘gezond’ is, dan zijn interventies die zich richten op de onderlinge samenwerking en relaties zeer effectief.
Als het systeem wankelt, doordat er zaken vanuit het verleden spelen, niet glashelder is waar men voor is, de team-logica ontbreekt en/of er veel onhelderheid is over plekken en posities, dan is er een grote kans dat de onderlinge samenwerking niet loopt. Dat kan zich ook uiten in spanningen tussen teamleden. Maar in dat geval zijn het slechts symptomen die terechtkomen bij de teamleden. Interventies gericht op relaties tussen mensen zijn dan niet of kortdurend effectief. Als het team-systeem aandacht behoeft, zijn systemische interventies nodig.
Doordat ik zelf als (interim) leidinggevende en HR professional tegen vanalles aanliep in mijn werk, spanningsklachten ervaarde en terugkerende patronen en hardnekkig gedrag signaleerde, ben ik mij verder gaan verdiepen in gedrag. Zo kwam ik in aanraking met systemisch kijken.
Ik ben diverse opleidingen en trainingen gaan volgen en aan de slag gegaan met systemisch intervenieren. Mijn missie hierbij is om mensen, teams en organisaties te laten floreren, vanuit ontspannendheid.
Relevante (geaccrediteerde) opleidingen die ik gevolgd heb, zijn:
- Toegepaste psychologie, mastervakken Psychologie en gedrag en Ontwikkelingspsychologie, NCOI (2017)
- Workshop frisse blik op organisatieverandering, Plan B (2019)
- Training Persoonlijk leiderschap, Sporen, Anne van Weeghel (2019)
- Opleiding in Systemisch Transitie Management, Plan B (2019)
- Art of Breathing, Art of Living (2019)
- Workshop Rake vragen, Siets Bakker (2021)
- Opleiding modern systemisch werken, Siets Bakker (2024)
Mijn bedrijf heet VAJARA en draagt het logo van een 💎 diamant. Deze bedrijfsnaam en logo hebben meerdere betekenissen.
Persoonlijk, omdat het woord VAJARA bestaat uit een combinatie van de eerste letter van de namen van mijn 3 kinderen én mijn eigen 3 voorletters.
Symbolisch, omdat een Vajra de eigenschappen verbeeld van een diamant (onverwoestbaarheid) en een bliksemschicht (onweerstaanbare kracht).
Spiritueel, omdat Vajra een krachtig Tibetaans energetisch instrument is voor het ontvangen en sturen van positieve energieën.
Je kan mij volgen op social media:
VAJARA Training & Coaching
KvK-nummer: 71256148
BTW-nummer: NL001897560B47